Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /public_html/plugins/system/articlesanywhere/src/Replace.php on line 61

HISTORIA

Panorama Bielska i Białej z 1918

 

Urodzony w 1878 w Podhajcach Antoni Mikulski, studiował polonistykę i germanistykę w Uniwersytecie Jagiellońskim. Został nauczycielem, zdał egzamin profesorski i obronił pracę doktorską. Stanowisko dyrektora Seminarium Męskiego TSL w Białej objął w 1914. Stał się jednym z wybitniejszych kresowych działaczy narodowych. W Towarzystwie Szkoły Ludowej pracował w latach 1908-1939, okres okupacji spędził w Krakowie pracując w Miejskim Komitecie Opieki Społecznej, po 1945 związał się z krakowskim Instytutem Badań Literackich. Zmarł w 1951. Z zakresu pedagogiki i literatury zostawił pokaźny dorobek. Ważną spuścizną i pamiątką po nim są „Wspomnienia z listopadowych dni 1918 roku w Białej (Małopolskiej)” jego autorstwa, w której opisał szeroko działania i zachowanie się ludności miast Bielska i Białej u progu niepodległości.

 

HAŁCNOWSKIE ŚLADY W PODZIEMIU NIEPODLEGŁOŚCIOWYM 1939-1947

 

Wojna bardzo zbrutalizowała życie Polaków. Okupanci wyznawali ideologię agresji będącą zaprzeczeniem wszystkich etycznych norm, obyczajów i współżycia społecznego jakie obowiązywały w świecie chrześciańskim, cywilizowanym i to niezależnie od panującego w danym kraju ustroju. Przegrana na obu frontach, niemieckim i sowieckim zjednoczyła społeczeństwo polskie bardziej niż zwycięstwa w przeszłości. Polak w czasie okupacji liczyć mógł tylko na drugiego Polaka. Zdecydowana większość społeczeństwa od początku okupacji stworzyła społeczne zaplecze do konspiracji i był to ważny moralny kapitał Września, z którego powstające państwo podziemne czerpało przez wszystkie lata okupacji.

Naczelna Komenda Obrony Lwowa w 1918

 

Toczy się walka zacięta...
Obfity śmierci plon,
Biją się lwowskie Orlęta,
Ze wszystkich Lwowa stron.

(fragment piosenki z okresu międzywojennego)

 

 

Gimnazjum nr 6 w Bielsku-Białej im. Orląt Lwowskich znajdujące się przy ul. W. Witosa, obchodziło w 2011 roku X – lecie nadania imienia (24 listopad 2001).

Nazwa Orlęta Lwowskie obejmuje młodzież (kilku i kilkunastoletnich chłopców i dziewcząt), robotników i urzędników, którzy wobec przekazania Lwowa wojskom ukraińskim ściągniętym celowo przez wycofujących się zaborców podjęli starania o wyzwolenie miasta.

Stare Muzeum w Bielsku

 

Początki muzealnictwaw mieście nad Białą sięgają roku 1897 i wiążą się z oddaniem do użytku gmachu Kasy Oszczędności (obecnego Ratusza). Urząd Burmistrzowski i Rada Miejska Białej zajmowały pierwsze piętro. Swoją siedzibę miało tam również Towarzystwo Mieszczańskie, w którego lokalu mogły znajdować się pamiątki z przeszłości, będące początkiem urzeczywistniania podjętych ówcześnie inicjatyw, zmierzających do zabezpieczenia i ochrony zabytków kultury materialnej, dokumentów i pamiątek z dziejów lokalnych, w rezultacie rozpoczynających tworzenie kolekcji przyszłego Muzeum Miejskiego. Utworzono je uchwałą Rady Miejskiej z 19 grudnia 1902 roku. Rady miejskie Bielska i Białej zorganizowały w Bielsku, Białej i okolicy w 1903 wielką akcję zbierania pamiątek o wartości muzealnej. W Białej powołano w tym celu Komisję muzealną do której należeli przewodniczący gmin: Zipser z Lipnika i Olma z Hałcnowa. W czerwcu 1903 w bielskiej Strzelnicy (obecnie BCK) pokazano wystawę miejscowych starożytności. W programie tego święta muzealnego zaprezentowano m.in. korowód Hałcnowian w strojach ludowych.

 

 

W Hałcnowie od początku XX wieku rozwijał się polski ruch narodowy, doprowadzając do uruchomienia w 1907 roku szkoły Towarzystwa Szkoły Ludowej, w której w 1912/13 było już 166 polskich uczniów. W 1913 otwarto tu Dom Polski  (jego dawny budynek przebudowano na obecny Dom Kultury) ufundowany ze składek polskiej ludności Hałcnowa i okolic. Przyczyniła się do tego myśl i wcześniejsze działaniaks. Stanisława Stojałowskiego, gorącego patrioty, budziciela ludu i oddanego Kościołowi kapłana.